SZKOŁA PODSTAWOWA
Adam Mickiewicz
(1798-1855)
"Mądrość musisz sam z siebie własną dobyć pracą" 

Obdarzony silną osobowością, wywierał wręcz magiczny wpływ na wszystkich, którzy się z nim zetknęli. Już w latach młodości był dla rówieśników wielkim autorytetem, a potem duchowym przywódcą emigracji i wieszczem narodowym". Urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu koło Nowogródka jako syn Mikołaja i Barbary z Majewskich. Najwybitniejszy polski poeta nigdy nie odwiedził Warszawy ani Krakowa. W wieku 26 lat na zawsze opuścił Litwę - kraj, do którego nieustannie powracał w myślach i w poezji. Do wyjazdu zmusił go wyrok w procesie przeciwko tajnemu stowarzyszeniu wileńskich studentów - filomatom. Mickiewicz był już wówczas autorem tomiku "Ballady i romanse", którego ukazanie się w 1822 roku otworzyło nową epokę w historii literatury polskiej - romantyzm. Przeżył też wielką, niespełnioną miłość do Maryli Wereszczakówny, którą poznał w Tuhanowiczach w 1819 roku. Była ona narzeczoną hrabiego Puttkamera i wkrótce wyszła za niego za mąż. Jednak Mickiewicz poświęcił jej kilka najpiękniejszych wierszy. Skazany na osiedlenie w Rosji, przebywał wśród tamtejszych elit i szybko zawiązywał przyjaźnie. W 1825 roku odbył wycieczkę na Krym, która zaowocowała cyklem wspaniałych sonetów. Dzięki przyjaciołom uzyskał pozwolenie na opuszczenie Rosji i udał się w podróż po          Europie - odwiedził kolejno: Berlin, Pragę, Strasburg, Zurych, Mediolan, Wenecję i Rzym. W 1831 r. przybył z Włoch do Wielkopolski w momencie, gdy klęska powstania listopadowego była już przesądzona. Gdy powstanie upadło, wyruszył z wielką falą uchodźców do Drezna. Tam w niezwykle krótkim czasie stworzył III część "Dziadów". Po przybyciu do Paryża pozbawiony był środków do życia i narażony na szykany policji. W tym klimacie w 1834 r. powstał nostalgiczny, a jednocześnie pełen humoru "Pan Tadeusz". Opisany w nim kraj lat dziecinnych stał się symbolem wszystkiego co polskie, bliskie, swojskie. Wkrótce po wydaniu tego dzieła Mickiewicz ożenił się z młodszą od siebie o 14 lat Celiną Szymanowską, z którą doczekał się siedmiorga dzieci. Walka o niepodległość kraju była dla niego sprawą najważniejszą. Zmarł 26 listopada 1855 r. w Konstantynopolu, gdzie próbował zorganizować polską armię, mającą rozpocząć walkę z Rosją. 

GIMNAZJUM
ks. Ferdynand Machay
urodzony 4 V 1889r, zmarł 31 VII 1967 r. W 1912 roku otrzymuje święcenia kapłańskie, staje na czele polskiej delegacji pragnącej gorąco przyłączenia etnicznej polskiej ludności wsi orawskich i spiskich do powstającej po pierwszej wojnie światowej Polski. Budził patriotyzm w swoich orawskich rodakach, uświadamiał ich obowiązki wobec ojczyzny, a przede wszystkim zagrzewał własnym przykładem. W 1919 roku wraz z Wojciechem Halczynem i Piotrem Borowym w Paryżu optuje za przyłączeniem Spisza i Orawy do Polski, biorąc udział w oficjalnej audiencji u prezydenta USA Woodorowa Wilsona. Bardzo przeżywa porażkę, kiedy to Rada Ambasadorów dnia 28 VII 1920 roku podjęła decyzje o przyłączeniu do Polski jedynie części wsi i spiskich zamieszkałych przez ludność etniczie polską. Przez kilka lat pełnił obowiązki duszpasterskie na ukochanej przez siebie ziemi orawskiej, w Bukowinie-Podszklu, następnie w Lipnicy Wielkiej. Jako ogólnie zdolny ksiądz (również językowo) uzyskuje rządowe stypendium i udaje się na studia do Paryżą, gdzie nie tylko podejmuje naukę, lecz także z dużym powodzeniem prowadzi działalność duszpasterską wśród licznej polskiej emigracji zarobkowej, zwłaszcza wśród robotników rolnych.Powrócił do Polski w 1924 roku i został sekretarzem Ligi Katolickiej oraz naczelnym redaktorem krakowskiego tygodnika diecezjalnego „Dzwon niedzielny”. Dużo w tym okresie pisze, prowadzi także ożywioną działalność charytatywną.Podejmuje pracę naukową i studiuje w Monachium, Gładbach, Mediolanie i Paryżu. Na podstawie pracy "Rozwiązanie kwestii społecznych" doktoryzuje się w paryskim Instytucie Katolickim w 1939 roku. Pisze kilka głośnych prac na temat społecznego programu Kościoła Katolickiego uczestniczy aktywnie w procesach Rady Społecznej powołanej przez Prymasa Augusta Hlonda. 1930-1933 wikary Bazyliki NMP w Krakowie. W 1938 r. Prezydent Ignacy Mościcki nadał mu godność senatora Rzeczypospolitej Polskiej. 1937-1944 proboszcz parafii i kościoła pod wezwaniem św. Jana Chrzcziciela i Augustyna, w latach 1939-1941 (do 4V) mieszkali tutaj Józefa (siostra Ferdynanda Machaya) i Emil Mikowie którzy zginęli w Auschwitz. 23 X 1994 - 31 VII 1967 Archiprezbiter Bazyliki Mariackiej , dziekan Krakowa i prałat domowy Piusa XII, mieszka w "Prałatówce" - Kamienicy na rogu Szpitalnej i Małego Rynku, która staje się azylem dla orawskich uczonych studiujących w Krakowie. Z racji swego autorytetu oraz funkcji celebranta najbardziej podniosłych nabożeństw z okazji świąt narodowych wygłaszał płomienne, patriotyczne kazania, nie szczędząc słów krytyki i nie pomijając trudnych tematów. Oczkiem w głowie mariackiego proboszcza stała się bazylika - odnowiła polichromię Jana Matejki, za jego to m.in. staraniem ołtarza Wita Stwosza, po odnowieniu na Wawelu Wrócił w 1957 roku na swoje miejsce w kościele. Dbając o zabytki nigdy nie zapomniał o ludziach biednych i cierpiących, dlatego w latach 50-tych powołał przy parafii pielęgniarstwo domowe, które miało za zadanie przygarnięcie ludzi chorych bez opieki. Umiera 31 VII 1967 roku, a uroczystościom pogrzebowym na Salwatorskim Cmentarzu przewodniczy ks. Karol Wojtyła, który w późniejszym wystąpieniu powie m.in., iż był on "bez przesady historyczną postacią". 4 V 1989 roku z okazji setnej rocznicy urodzin w Bazylice Mariackiej w Krakowie odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą ku czci ks. dr Infułata Ferdynanda Machaya. 16 pażdiernika 2004 roku na wniosek Zwierzynieckiego Komitetu Obywatelskiego na ścianie kościoła  Św. Salwatora odsłonięto tablicę poświęconą pamięci ks. Ferdynanda Machaya.